“Montessori” kelimesini duyduğumuz anda birçoğumuzun zihninde
ahşap oyun setleri, yapbozlar, tangram veya benzeri oyun materyalleri canlanıyor olmalı.
Zihnimizde canlanan ilk çağrışım “oyun setleri” olsa da
montessori eğitimi bu kadar sınırlı bir tanımdan ibaret değildir;
çok daha geniş bir tanımı ve savunduğu görüşleri vardır.
Bilimsel araştırmalara dayanan bu görüşün geçerliliği
dünya genelinde kabul görmekle birlikte,
100 yıldan uzun süredir çocuklar üzerinde uygulanmaktadır.
Merak ettiniz değil mi? Öyleyse, montessori nedir, hemen inceleyelim.
Montessori Nedir?
Montessori, çocuğun bireysel becerileri ve ilgi alanlarına uygun olacak şekilde,
her çocuğun farklı öğrenme hızına sahip olduğunu kabul eden, özgür eğitim bilimidir.
İsmini ise yöntemin geliştiricisi olan İtalya’nın ilk kadın doktoru, Pedagog Maria Montessori’den almaktadır.
Yukarıdaki “montessori nedir” tanımlaması kafamızı karıştırmamalı. Hemen açıklayalım:
Farklı öğrenme hızına sahip çocuklar için özgür eğitim bilimi ne demek?
Bu eğitim metodunun en önemli özelliği, çocuğun kendi kendine yetebilmesi
ve kendi kişiliğinin oluşumu üzerine planlanmasıdır.
Bunu sağlamak için iyi bir gözlem yapılmalı ve doğru materyaller seçilmelidir.
Kısacası, şöyle bir ortam ve süreç düşünün:
Montessori Eğitimi İçin Doğru Süreç
Etrafta düzenli bir şekilde kategorize edilmiş eğitici materyaller var.
Çocuk için geniş hareket alanı, çocuğun istediği an, istediği etkinliği yapma özgürlüğü ve yeme-içme gibi kendi ihtiyaçlarını giderebilme imkanı var. Her şey, çocuğun kendini birey olarak görmesi, dilediğince hata yaparak doğruyu bulması ve kendini eğitmesi üzerine planlamış gibi. Evet, bu sürece bir de gözetmen eklendiğinde montessori eğitimi için doğru koşullar oluşuyor.
Montessori materyalleri genel olarak eğitici oyuncaklardan oluşur. “Oyuncak” diye genellediğimiz materyaller,
bazen kırtasiye ürünleri veya bir çam kozalağı bile olabilir. Önemli olan bu materyalleri doğru kategorize etmek ve çocuğun istediği anda ulaşabileceği yerlerde konumlandırmaktır.
Montessori eğitimi veren kurumlarda tüm detaylar, özgür hareket alanı ve özgür seçim üzerine planlanmaktadır.
Evde montessori eğitimi için de aynı özgür alanı oluşturmak gerekir. Çocuğun iyi bir gözetmen tarafından
–bu gözetmen, ebeveyn de olabilir- gözlemlenmesi ve uygun materyallerle desteklenmesi, eğitimin olmazsa olmazlarındandır.
Bu nedenle, “evde montessori eğitimine uygun çocuk odası dizaynı nasıl olur” sorusunu da yazının devamında yanıtladık.
- Çocuğunuzun görsel yönü ön planda mı? Öyleyse görsel materyallere ağırlık verebilirsiniz.
- Çocuğunuzun sayısal zekası ön planda mı? Öyleyse mantık oyunlarına/oyuncaklarına ağırlık verebilirsiniz.
- Çocuğunuzun tasarımsal yönü güçlü mü? Öyleyse yapboz tarzı birçok farklı kombinasyona imkan veren setlere yönelebilirsiniz.
Elbette, seçim hakkını çocuğunuza bırakmanız gerektiğini unutmadan... Siz materyali tanıtın ve odasında uygun bir yere koyun. Kendisi zaten ilgi alanı olduğu için tercihini o yönde kullanmak isteyecektir. Bu sayede çocuklar, kendilerine sunulan serbest alanda, kendi özgür seçimlerini yapar ve ilgilenmek istediği materyallerle yaratıcılıklarını geliştirirler.
